راز تعادل بین کار و زندگی از زبان یک برنامه‌نویس واقعی
Refua
1404/02/11
راز تعادل بین کار و زندگی از زبان یک برنامه‌نویس واقعی
نویسنده: افشین رفوآ – مدرس و مدیر آموزشگاه تحلیل داده
اگه تا حالا حس کردی داری زیر فشار کار له می‌شی، یا یه جایی وسط کدنویسی، یهو دلت خواسته فقط قطع ارتباط کنی و چند ساعت به هیچ‌چی فکر نکنی، بدون که تنها نیستی. منم دقیقاً اون روزا رو گذروندم... ولی یه جایی تصمیم گرفتم یه تغییر اساسی بدم. یه تغییر که نه فقط کدنویس بهتریم کرد، بلکه آدم بهتریم کرد.
چرا تعادل بین کار و زندگی این‌قدر مهمه؟
خیلیا فکر می‌کنن موفقیت یعنی «زیاد کار کردن». یعنی تا شب بیدار موندن و زدن کد تا سرحد مرگ. ولی واقعیتش اینه که موفقیت واقعی وقتی اتفاق می‌افته که حالت خوب باشه. مغزت، بدنت، روحت. اگه اینا باهات همراه نباشن، هیچ موفقیتی خوشحال‌کننده نیست.
تجربه واقعی من: از عشق تا آستانه فرسودگی
اگه از بیرون نگاه می‌کردی، فکر می‌کردی من خوشحال‌ترین برنامه‌نویس دنیام!
اوایل مسیر، انقدر شوق داشتم که شب‌ها هم تو خواب داشتم دیباگ می‌کردم. صبح که بیدار می‌شدم، با لبخند پای سیستم می‌نشستم، غرق می‌شدم تو دنیای جاوااسکریپت، دیتابیس، و APIها...
اما چند ماه بعد... ورق برگشت.
- 🤕 سردردهای مداوم
- 😴 خواب‌های بی‌کیفیت و پر استرس
- 📵 قطع ارتباط با دوستا و خانواده
- 🧠 خستگی روانی که انگار هیچ‌وقت تموم نمی‌شد
تا اینکه یک شب، ساعت سهٔ صبح، پشت مانیتور خاموش نشستم و با خودم گفتم:
«اگه قراره تو مسیر رسیدن به موفقیت، خودمو گم کنم، واقعاً این موفقیت به چه دردی می‌خوره؟»
تصمیم گرفتم کنترل زندگی‌مو پس بگیرم
از همون روز شروع کردم به ساختن یه نسخه جدید از سبک زندگیم. نه یه تغییر یهویی، بلکه کم‌کم، پله‌پله:
- ⌛ تنظیم ساعت کاری واقعی: کار از ۹ صبح تا ۲ بعدازظهر، بدون اضافه‌کاری.
- 🧠 تکنیک پومودورو: ۲۵ دقیقه تمرکز، ۵ دقیقه استراحت. بعد از ۴ بار، استراحت طولانی‌تر.
- 🏃♂️ ورزش منظم: هفته‌ای دو بار، حتی یه پیاده‌روی ساده. نه باشگاه حرفه‌ای، نه رژیم سخت. فقط حرکتی که بهم حس زنده بودن بده.
- 📵 خاموشی بعد از کار: بعد از ساعت ۶ عصر، لپ‌تاپ و نوتیف خاموش.
- 💬 زمان مخصوص خانواده: شب‌ها دیگه پای کدنویسی نمی‌شینم. اگه وقت کنم، خودم غذا درست می‌کنم. با خانواده می‌ریم پارک، بعضی وقتا شهربازی، یا فقط با هم تلویزیون می‌بینیم. با پسر کوچیکم بازی می‌کنم و واقعاً از بودن کنار خانوادم لذت می‌برم. همین لحظه‌هاست که بهم می‌گه دارم مسیر درستی می‌رم.
اگه مدیر یا فریلنسر باشی چی؟
خیلی‌ها می‌گن: «من فریلنسرم، زمان دست خودمه» یا «من مدیرم، فرصت استراحت ندارم». ولی دقیقاً همین آدما بیشتر از بقیه نیاز به تعادل دارن. چون اگه خودت از پا دربیای، تیم یا پروژه‌ت هم آسیب می‌بینه.
حالا چی دارم؟
الان هم پروژه‌های خوب دارم، هم از زندگی لذت می‌برم. کدنویسی برام فقط یه کار نیست، یه بخش قشنگ از زندگیمه. بعد از کار، می‌رم طبیعت، کتاب می‌خونم یا با خانواده می‌چرخم. حس نمی‌کنم خسته‌ام، حس می‌کنم زنده‌ام!
یه چک‌لیست ساده برای تو
- ✔️ ساعت کاری واقعی داشته باش
- ✔️ اعلان‌ها رو بعد از کار خاموش کن
- ✔️ ورزش سبک ولی منظم انجام بده
- ✔️ روابط انسانی‌تو حفظ کن
- ✔️ به خودت استراحت واقعی بده
و حرف آخر...
برنامه‌نویسی یه دوی ماراتنه، نه یه دوی سرعت. مهم نیست چند خط کد نوشتی یا چند تا پروژه انجام دادی، مهم اینه که تهش با دل خوش بخوابی و بگی: «امروز هم خوب بود. هم کار کردم، هم زندگی کردم.»
از خودت مراقبت کن. تو مهم‌ترین پروژه‌ای هستی که داری روش کار می‌کنی.
